"Komende 10 jaar alles op alles zetten"
WIE
Marjan Minnesma
VAN
Stichting Urgenda
ZEGT
“We moeten de natuur als vriend behandelen”
“HET MOET SNELLER. VEEL SNELLER. Twee jaar geleden dachten we dat bij twee graden opwarming van de aarde alle koraal dood zou zijn. Inmiddels weten we dat het nog erger is: bij 1,5 graad is zeventig tot negentig procent van al het koraal verdwenen. En we zitten al op 1,2 graden. We hebben dus niet tot 2050. Het moet de komende tien jaar gebeuren.” Marjan Minnesma is directeur van Urgenda en was keynote speaker op het jubileumevent ter ere van 10 jaar Groene Cirkels.
EN DAN NIET ALLEEN NAAR DE JONGERE GENERATIES KIJKEN voor de oplossing, waarschuwt Minnesma. “Twee jaar geleden zei Mark Rutte tegen mij dat we nog dertig jaar de tijd hadden. Ik vroeg hem hoeveel van alle CO2-uitstoot er tijdens zijn leven tot dan toe was uitgestoten. En dus ook tijdens mijn leven, want we zijn nagenoeg even oud. Hij gokte dertig procent. In werkelijkheid is het tachtig. Wij moeten het dus oplossen, onze generatie. We moeten niet naar jongeren kijken alsof zij onze hoop zijn. Als wij de komende 10 jaar alles op alles zetten, kunnen we nog heel veel voorkomen.”
TE WEINIG VOEDSEL. TE WEINIG WATER. TE WEINIG WOONPLEKKEN. Dat is het scenario waarop we afkoersen, schetst Minnesma. En dus moet onze CO2-uitstoot net zo snel naar beneden als we in het eerste coronajaar zagen gebeuren. Want genoeg bomen planten om alles wat we uitstoten ook weer uit de lucht te halen, is simpelweg niet haalbaar. “We moeten rigoureus terug in uitstoot. Stoppen met olie, kolen en gas. En de landbouwsector moet naar een gezonder systeem met meer biodiversiteit waarin we voor en met de natuur samenwerken. We hebben zo ontzettend veel dieren in Nederland die heel veel veevoer gebruiken, wat ook nog eens voor een groot deel uit Zuid-Amerika wordt ingevoerd. De balans moet meer naar plantaardige en microbiële eiwitten. Dat neemt ook veel gezondheidsvoordelen met zich mee. Meer biodiversiteit. Een fijnere wereld om in te leven.”
DIE MOOIE TOEKOMST SPREEKT TOT DE VERBEELDING, realiseert Minnesma zich. En dus moeten we niet alleen zeggen wat er niet meer mag, niet alleen doemscenario’s schetsen. “Het gaat om waar we naartoe gaan als we het goed doen. Als we de natuur als vriend gaan behandelen. Dat moeten we verbeelden, de toekomst kan zo mooi zijn. Bestuurders moeten dat durven uitdragen. De pers vergroot uit wat we kwijtraken, maar het is veel mooier om samen beelden te bouwen van wat we krijgen. Ja er gaan dingen veranderen, maar in ruil daarvoor wordt onze wereld mooier, groener en gezonder.”
DE LAT MOET HOGER EN DE MAATREGELEN CONCRETER, vindt Minnesma. “Grote bedrijven moeten van hun telers eisen dat ze geen gif meer gebruiken. Ik heb genoeg koplopers gezien om te weten dat het kan. Ik zie ook dat er altijd tegenslagen zijn. Daarom moet er een noodfonds komen, maar daar zijn de middelen wel voor in de agro-industrie. Er mag best iets van de winst af.”
Dat klinkt misschien wat radicaal, maar ze luistert goed, benadrukt Minnesma. Naar boeren bijvoorbeeld. “Ik ben langs boeren gegaan om te vragen waarom ze niet op kruidenrijk grasland overstappen. Wat bleek: het zaad daarvoor was duurder dan dat van het meest gebruikte Engels raaigras. Dus hebben we een crowdfunding opgezet. Inmiddels hebben we meer dan 4000 ha kruidenrijk grasland bij boeren die het wilden proberen. Van hen zegt 75 procent zegt dat het uiteindelijk niet duurder is, omdat ze minder geld kwijt zijn aan gif en kunstmest. Tachtig procent van de enthousiaste boeren is nu verder gegaan zonder onze financiële steun. Het werkt als je boeren over de drempel helpt en je ziet ook dat – zolang het maar in het beleid past – de overheid dan wel volgt. Ook provincies en gemeenten hebben geld ingelegd. Die hebben simpelweg een ondernemende partij nodig die de eerste stap zet.”
“GROENE CIRKELS IS EEN MOOI VOORBEELD VAN SAMENWERKING. Maar het moet nu wel gaan opschalen en het niveau van projecten gaan ontstijgen. Dat kan, want er zitten grote spelers bij als Cosun Beet Company en HEINEKEN. Als die wereldwijd dingen gaan oppakken, maakt het echt uit. Ik hoop dat er nog veel meer cirkels bij gaan komen en dat die niet meer zo lang over de beginfase doen. Van 1 naar 10 naar 100 cirkels, want we zijn nog lang niet klaar. Ik hoop dat jullie gaan behoren tot degenen die dit gewoon gaan doen.”